Hình thái hết sức sơ khai của những chiếc gương có lẽ là mặt hồ nước yên tĩnh hay mặt đá bóng nhoáng. Và từ thời xa xưa, con người đã biết cách chế tạo ra chiếc gương soi được làm từ những chất liệu như đồng đánh bóng, pha lê hay các loại đá quý tinh chế khác. Vào khoảng thế kỷ thứ I, những chiếc gương bằng thủy tinh đầu tiên đã được người La Mã phát minh.
Tuy nhiên, trong thời kỳ Trung Cổ, gương đã hoàn toàn biến mất do các quan niệm tôn giáo cho rằng người ta có thể sử dụng gương để tìm kiếm quỷ dữ và xem được thế giới bên kia. Mãi tới thế kỷ XIII, những chiếc gương bằng kính mới quay trở lại thế giới con người.
Dù vậy, vào những thời điểm nhất định sau đó, nhiều nền văn hóa khác vẫn coi gương là vật mang lại điều xui xẻo, liên quan tới phù thủy và các nghi lễ huyền bí.
Thế nhưng giờ đây, gương đã trở thành một phần trong cuộc sống hằng ngày và cũng là đồ vật không thể thiếu của mỗi người. Không chỉ phục vụ cho mục đích sinh hoạt cá nhân, gương từ lâu đã trở thành một phần của nghệ thuật và kiến trúc. Gương có ở khắp mọi nơi từ phòng tắm, phòng ngủ, tủ quần áo tới bảo tàng, trung tâm mua sắm,… và cả thang máy.
Việc bình thường hóa những tấm gương trong cuộc sống hằng ngày khiến nhiều người không thực sự thắc mắc về sự hiện diện của chúng khi bắt gặp. Bởi vậy, có lẽ bạn cũng chưa từng thắc mắc và tìm hiểu nguyên nhân sâu xa đằng sau việc: Tại sao lắp gương trong thang máy?
Rất nhiều người trong chúng ta đơn thuần nghĩ rằng gương trong thang máy dùng để đảm bảo rằng bạn đã chải tóc đúng cách, ăn mặc đúng kiểu hoặc đơn giản hơn là dùng để chụp những bức hình selfie. Tuy nhiên, việc lắp đặt gương trong thang máy – một vận dụng không liên quan tới chuyện di chuyển lên xuống, lại mang một ý nghĩa đầy nhân văn đằng sau.
Nhật Bản được coi là nơi đầu tiên đưa ra yêu cầu về việc thiết kế, lắp đặt gương trong thang máy với mục đích gia tăng khả năng tiếp cận của người khuyết tật. Việc lắp đặt gương trong thang máy tại các công trình công cộng cũng đã nhanh chóng trở thành tiêu chuẩn thang máy được Hiệp hội Thang máy Nhật Bản quy định kể từ năm 1975.
Hiện nay, không chỉ Nhật Bản, đã có rất nhiều quốc gia khác đã đưa ra những tiêu chuẩn về việc lắp gương trong thang máy.
Trên trang web của Hiệp hội Thang máy Nhật Bản, họ đã giải thích lý do rõ ràng cho sự tồn tại của những chiếc gương: “Gương được lắp đặt trong thang máy vì lợi ích của hành khách sử dụng xe lăn, những người có thể không xoay được xe lăn sau khi vào buồng thang và sẽ phải ra khỏi thang máy trong khi đang quay mặt về phía sau.”
Gương trong thang máy giúp người khuyết tật sử dụng xe lăn thuận tiện hơn trong việc di chuyển bằng thang máy
Như vậy, lý do thực sự của những chiếc gương trong thang máy là để giúp cho người ngồi xe lăn dễ dàng hơn khi sử dụng thang máy. Bởi ngay cả khi có đủ chỗ để xoay xe lăn thì có thể họ cũng sẽ không có đủ thời gian để xoay xe lăn theo một góc 180 độ khi những hành khách khác ra vào.
Với việc lắp đặt gương bên trong thang máy, người sử dụng xe lăn có thể dễ dàng di chuyển thẳng vào bên trong và lùi ra khỏi thang máy mà không cần phải quay đầu nhờ quan sát không gian được phản chiếu qua gương. Gương cho phép họ nhìn thấy khi nào thang máy đã dừng và cửa đã mở. Và đó cũng là lý do gương luôn được lắp đặt đối diện cửa thang hoặc toàn bộ các vách cabin.
Bạn hãy cứ thoải mái soi mình trong gương vào lần tới khi bước vào thang máy. Nhưng, hãy để ý rằng bạn không chặn tầm nhìn đối với những người thật sự cần sử dụng nó đang ở cạnh mình.
Không dừng lại ở việc tạo thuận lợi cho người khuyết tật di chuyển, việc lắp đặt gương trong thang máy còn giúp hành khách thoát khỏi cảm giác buồn chán. Câu chuyện đi thang máy sẽ trở thành một hành trình dài và nhàm chán nếu bạn chỉ nhìn vào 4 bức tường hay cúi gằm xuống sàn nhà.
Vì thế, ý tưởng lắp gương trong thang máy cũng được đưa ra nhằm đánh lạc hướng sự chú ý hành khách. Gương có thể gây mất tập trung, cho phép hành khách tập trung vào ngoại hình của mình hoặc không gian xung quanh thay vì tốc độ, thời gian di chuyển của chiếc hộp thép màu xám được treo trên một sợi dây cáp hay không gian hạn chế mà nó mang lại.
Gương trong thang máy cũng giúp hành khách thoát khỏi sự buồn chán và lo âu
Sợ không gian hẹp là một hội chứng tâm lý có tên tiếng Anh là Claustrophobia. Các tác nhân gây ra nỗi sợ hãi thường trực bao gồm các không gian chật hẹp, chỗ đông người, chỗ kín thiếu ánh sáng,… Người có hội chứng này thường sẽ rơi vào tình trạng lo lắng tột độ và khó kiểm soát cảm xúc.
Không chỉ với những người có hội chứng Claustrophobia, cảm giác ngột ngạt, lo lắng trong thang máy là vấn đề phổ biến đối với nhiều người. Việc lắp đặt một chiếc gương trong thang máy sẽ giúp hành khách giảm bớt nỗi lo lắng này.
Gương giúp tạo cảm giác không gian rộng hơn, thoáng hơn khiến thang máy bớt chật chội và nhỏ bé hơn, đồng thời giúp hành khách tránh cảm giác bị mắc kẹt, giam cầm trong một không gian kín.
Ngoài hiệu ứng hình ảnh của gương, một số hãng thang máy còn phát nhạc hoặc âm thanh êm dịu giúp tạo không khí thư giãn. Những tính năng này có thể phối hợp với nhau để tạo nên một trải nghiệm thoải mái, thú vị hơn cho những cá nhân đang phải vật lộn với chứng sợ không gian hẹp hay lo lắng khi đi thang máy.
Đối với nhiều người, việc lắp đặt gương trong thang máy là giải pháp tốt hơn so với việc sử dụng thang máy kính trong suốt có thể quan sát không gian bên ngoài thang máy. Việc sử dụng thang máy kính có thể khiến nhiều người rơi vào cảm giác chóng mặt, sợ độ cao.
Thang máy là một phương tiện công cộng có không gian nhỏ và thường xuyên phải tiếp xúc với người lạ. Việc lắp gương trong thang máy cũng vô cùng hữu ích trong việc đảm bảo an ninh, an toàn của hành khách trong khi sử dụng phương tiện công cộng này.
Hầu hết các thang máy đều có camera giám sát, tuy nhiên vẫn sẽ có những góc chết và ta không thể biết rằng người giám sát thang máy có đang tập trung quan sát hay không. Việc bước vào chiếc thang máy với 4 phía là gương sẽ giúp hành khách có thể quan sát mọi thứ đang diễn ra bên trong, qua đó, hành khách có thể tránh được các cuộc tấn công như trộm cắp, quấy rối, nạn nhân có thể nhận ra những kẻ muốn tấn công mình.
Như vậy, gương sẽ giúp bạn an tâm hơn khi dùng chung thang máy với người lạ.
Có thể thấy rằng, thang máy có gương xuất phát từ nhiều lý do trong thực tế. Chúng có thể giúp hành khách cảm thấy an toàn hơn, đánh lạc hướng họ khỏi cảm giác về không gian kín, giảm bớt nỗi sợ bị giam cầm hay hỗ trợ những người khuyết tật trong vấn đề di chuyển.
Ngày nay khi công nghệ phát triển, những chiếc gương trong thang máy còn được tích hợp những tính năng khác nhau như màn hình kỹ thuật số để phục vụ cho việc quảng cáo hay cung cấp thông tin về ngày giờ, tin tức hằng ngày, dự báo thời tiết, giao thông,… Và tất cả đều được phát triển nhằm mục đích tối ưu hóa trải nghiệm người dùng khi di chuyển bằng thang máy.